Güvenlik Görevlilerinin Yasal Hak ve Sorumlulukları
https://yakinkorumabul.com/Alışveriş merkezlerinde görev yapan güvenlik görevlileri, 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun kapsamında çalışırlar. Bu kanun, görev tanımlarını, yetki sınırlarını ve sahip oldukları hakları açık bir şekilde düzenlemektedir.
1. Güvenlik Görevlilerinin Temel Sorumlulukları
- Kamu güvenliğini desteklemek: Görev alanında huzuru sağlamak, olaylara müdahale etmek.
- Suç ve tehditleri önlemek: Hırsızlık, saldırı, vandalizm gibi durumları engellemek.
- Acil durumlarda yönlendirme: Yangın, deprem veya tahliye gerektiren olaylarda ziyaretçileri güvenli şekilde çıkarmak.
- Kimlik sorma ve üst araması: Kanunla belirlenmiş sınırlar çerçevesinde, gerektiğinde şüpheli kişilere yönelik kontrol yapmak.
- Polis ile iş birliği: Olayın suç unsuru taşıması halinde derhal kolluk kuvvetlerine haber vermek.
2. Yasal Yetkiler
- Kimlik kontrolü yapma (yalnızca görev alanında ve makul sebeplerle).
- Üst araması (rıza ile veya mahkeme kararı doğrultusunda).
- Eşyayı kontrol etme (örneğin çanta araması, güvenlik girişlerinde).
- Zor kullanma yetkisi (orantılı olmak kaydıyla).
- Suçluları yakalama ve emniyete teslim etme.
⚠️ Önemli: Özel güvenlik görevlilerinin yetkileri kamu düzenini sağlamak için polisin yerine geçmez, yalnızca görev alanı ile sınırlıdır.
3. Güvenlik Görevlilerinin Hakları
- Çalışma koşulları: İş Kanunu çerçevesinde düzenlenir, haftalık çalışma saati 45 saati aşmamalıdır.
- Maaş ve özlük hakları: Asgari ücretin üzerinde ödeme, fazla mesai, sigorta ve yıllık izin hakları vardır.
- Kıyafet ve ekipman hakkı: İşveren tarafından sağlanır (üniforma, telsiz, el dedektörü vb.).
- Eğitim hakkı: Düzenli aralıklarla yenileme eğitimi ve gelişim programlarına katılma hakkı.
- Sendikal haklar: Güvenlik görevlileri sendikaya üye olabilir, toplu sözleşmeden yararlanabilir.
4. Hak ve Sorumluluklarda Sınırlar
- Güvenlik görevlileri zor kullanırken orantılı davranmak zorundadır.
- Kişisel hak ve özgürlüklere saygı göstermek temel prensiptir.
- Görev alanı dışında yetki kullanamazlar (örneğin AVM dışına çıkıp müdahalede bulunamaz).
- Görev sırasında işlenen hukuka aykırı eylemler, adli ve idari sorumluluk doğurur.
5. Çalışan Güvenlik ve İşverenin Sorumluluğu
- İşveren, güvenlik personelinin sigorta primlerini ödemekle yükümlüdür.
- Görev sırasında yaşanan yaralanma, saldırı veya iş kazalarında işveren sorumludur.
- Psikolojik ve fiziksel yıpranma göz önüne alınarak dinlenme araları ve vardiya düzeni sağlanmalıdır.
Güvenlik görevlileri, AVM’lerin ve ziyaretçilerin güvenliğini sağlarken hem yasal haklara sahip hem de katı sorumluluklarla yükümlü kişilerdir. Görevlerini doğru ve kanuna uygun şekilde yerine getirmeleri, hem toplum güvenliği hem de kendi haklarını korumaları açısından hayati önem taşır.